ماش را باید یکی از حبوبات مفید و غنی دانست که علی رغم داشتن خواص فراوان برای درمان بیماریهای مختلف، در حال فراموش شدن است.
در میان حبوبات ماش را لطیف تر از عدس دانسته و نفخ آن را کمتر از باقلا می دانند. ایرانیان قدیم ماش را مچ می گفتند و زمانی که به زبان عربی وارد شد ماش نام گرفت. در توصیه های پزشکی اسلامی آمده است که اگر ماش را با پوست بپزید و بخورید، برای درمان اسهال مفید است ، ولی برای لینت مزاج دانه های پوست کنده ی آن را باید مصرف کرد.ضمن آنکه مصرف آش ماش سردردهای شدید و آبریزش بینی ناشی از سرماخوردگی را درمان می کند و سرفه و تب را تسکین می بخشد و ضماد ماش پخته با سرکه برای درمان اگزما و امراض جلدی مفید است.
از نظر امام رضا علیه السلام استفاده از برخی خوراکی ها باعث ایجاد لکهای پوستی می شود. از جمله اینکه امام رضا (ع) می فرماید: خوردن همیشگى تخم مرغ ، سبب پیدایش کَک مَک در صورت مى شود. امام رضا (ع) ماش را درمان لکهای پوستی می داند. یکى از اصحاب حضرت رضا (ع) در باره لکه هاى بدن پرسید؟ فرمود: ماش را بپز و بخور و خوراک خود قرار ده، چنین کرد و شفا یافت.(1)
مطابق طب سنتی، دانه ماش دارای مواد غذایی کافی و با طبیعت سرد است. در هنگام مصرف و پختن دانه ماش بهتر است مقداری نمک در آب جوشانده آن افزوده شود و یا قبلاً به مدت بیست و چهار ساعت، آن را در آب سرد خیس نمایند. دانش امروزی ثابت کرده که دانـه ماش علاوه بر آنکه در درمان آبله و سرخک و بیماریهاى نظیر آن تاءثیر زیاد دارد، ضماد آرد آن براى رفع التهابات سطحى بدن بخصوص لک و پیسى بکار مى رود. در همین زمینه امام رضا (ع) در پاسخ به پرسش یکی از یارانش در مورد بهک می فرماید: ماش تازه را در هنگام خاص خودش فراهم کن و آن را با برگش بکوب و آب آن را بگیر و ناشتا بخور و بر روی محل بهک نیز بمال.(2)
پانوشتها:
1. بحار الأنوار، ج 62، ص 321 / طبّ الإمام الرضا علیه السلام، ص 63
2. مکارم الأخلاق / ترجمه میرباقرى، ج1، ص: 355.