سیاهدانه می تواند در رژیم لاغری ، ناراحتی های پوستی و تنفسی، پاکساری کبد و صفرا و نیز رهایی از حساسیت و آلرژی های فصلی و بسیاری از موارد دیگر مفید باشد. |
در منابع پزشکی اسلامی از سیاهدانه با عنوان « شونیز» یا « حبه السوداء» یاد شده و همچنین از آن به عنوان شفای هر بیماری ذکر شده است. از جمله در حدیثی از پیامبر(ص) درباره شب معراج آمده است : مامررت بملأ من الملائکه الاان قالوا یا محمد احتجم و أمر امتک بالحجامه و ما تداویتم به الحجامه، الشونیز و القسط؛ (1) شب معراج دراثناء پیمودن راه، به عده ای از فرشتگان برخورد کردم که می گفتند: ای محمد(صلی الله علیه وآله) حجامت را به امّت توصیه بفرما و بهترین درمان برای شما حجامت و خوردن سیاهدانه و قُست است.(2)
در احادیث پزشکی فراوانی به خوردن سیاه دانه سفارش شده و از نقش آن در سلامتی سخن به میان آمده است. دانش امروزی هم سیاه دانه را لاغر کننده، رقیق و خارج کننده اخلاط سینه، تصفیه کننده خون، دافع اخلاط زیان آور، زیاد کننده ادرار و شیر، خشک کننده ترشحات زخم ها و تراوش ندول چرکی و غرورها، خنثی کننده خون کثیف شده به علت سردی و بخور و اسپری آن را دورکننده حشرات، ضداسپاسم و قولنج، مسکن سرفه، ضد تنگی نفس افراد آسمی باعسل و نافع برای استفراغ خونی و خونریزی سینه، ضد یرقان و عطش و نارسایی کبد و طحال می داند.
ایمنی از زکام
امام رضا علیه السلام درباره خواص اعجاب انگیز سیاه دانه می فرماید: در سیاهدانه برکت است. در چهل چیز خداوند برکت قرار داده ازحبوبات و جمادات هم سیاهدانه را بر گزیده است.
مطابق توصیه امام رضا علیه السلام سیاه دانه و بوییدن گل نرگس خاصیت ایمنی در برابر زکام را دارند. امام رضا (ع) می فرماید: وَلیشُمَّ النَّرجِسَ ؛ فَإِنَّهُ یأمَنُ الزُّکامَ ، وکذلِک الحَبَّةُ السَّوداءُ،؛ گل نرگس ببویید؛ زیرا از زکام، ایمنى مىبخشد و همچنین است سیاه دانه.(3)
معجون سیاه دانه و عسل
در بیانی دیگر امام رضا علیه السلام سیاه دانه را باعث نابودی امراض مزمن دانسته اند و می فرمایند: اروی عن العالم علیه السلام ان حبه السودا مبارکه یخرج الداء الدفین من البدن؛ امام موسی بن جعفر علیه السلام روایت شده است که سیاهدانه مبارک است و بیماری های مزمن را از بدن خارج می کند.(4)
آن حضرت در بیانی دیگر از معجون سیاه دانه و عسل به نیکی یاد کرده و از خاصیت شفادهندگی آن ستایش کرده و فرموده اند: أن حبة السوداء شفاء من کل داء إلا السام و علیکم بالعسل و حبة السوداء ؛ درسیاه دانه شفای هر دردی است مگر مرگ و بر شما باد به خوردن عسل و سیاه دانه.(5)
یک نکته
در متون طب سنتی برای سیاه دانه خواص مقوی و منحصر به فردی ذکر شده است. بسیاری از حکما و اطبای طب سنتی ایران، هند و چین از سیاه دانه، روغن و عصاره آن به صورت موضعی و خوراکی برای درمان بسیاری از بیماری ها و اختلال های جسمی استفاده می کنند. به اعتقاد این گروه از درمانگران مصرف سیاه دانه می تواند در درمان بسیاری از بیماری ها از قبیل بیماری های دستگاه کلیه، دستگاه گوارش (مثل نفخ، تورم معده، زخم معده) و پیشگیری از ابتلا به انواع بیماری های مزمن و سرطان موثر باشد. مصرف موضعی و خوراکی سیاه دانه علاوه بر جنبه درمانی در حوزه بهداشت و زیبایی نیز کارکردهای متنوعی دارد که مهم ترین آن درمان جوش های چرکی و ناشی از چربی پوست است.